صنعت مس کشور یکی از صنایع پیشرو در اجرای طرح‌های توسعه‌ای پایدار است؛ چراکه ایران با داشتن ذخایر هفت میلیارد تنی مس و دارا بودن 5 درصد از ذخایر مسی دنیا، می‌تواند عقب‌ماندگی تاریخی خود را در این حوزه جبران کند. شرکت ملی صنایع مس ایران در مقام متولی صنعت مس کشور در حوزه بالادست، عملکرد قابل توجهی در نیمه نخست سال جاری در زمینه تولید و فروش داشته است و بر همین اساس، اقدام به تعریف طرح‌های توسعه‌ای متعددی، هم در حوزه اکتشاف و هم تولید کنسانتره و کاتد مس کرده است که اجرای این طرح‌ها می‌تواند منافع بسیاری را نصیب سهامداران این شرکت و صنایع مصرف‌کننده کشور کند. در این خصوص خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با بهروز رحمتی، معاون توسعه و اکتشاف شرکت ملی صنایع مس ایران گفت‌وگو کرده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:

شرکت ملی صنایع مس ایران چه طرحی را در زمینه افزایش سرمایه دارد؟

شرکت ملی صنایع مس ایران نسبت به افزایش 100 درصدی سرمایه خود به میزان 20 هزار میلیارد تومان اقدام کرد که این طرح، یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های افزایش سرمایه در کشور بوده و مجوز آن توسط همکاران در حوزه اقتصاد و امور سهام شرکت از سازمان بورس و اوراق بهادار گرفته شد. بر اساس این طرح، میزان سرمایه شرکت از 20 هزار میلیارد تومان به 40 هزار میلیارد تومان افزایش یافت و مجمع عمومی شرکت در راستای بررسی این طرح نیز برگزار شد و سهامداران با این موضوع موافقت کردند. به این ترتیب، شرکت ملی صنایع مس ایران از لحاظ افزایش حجم سرمایه به بزرگ‌ترین شرکت بورسی سازمان بورس اوراق بهادار تبدیل شده است.

با توجه به این حجم از افزایش سرمایه، شرکت ملی صنایع مس ایران چه طرح‌های توسعه‌ای را در دست اقدام دارد؟

شرکت ملی صنایع مس ایران بیش از 60 پروژه را در این زمینه تعریف کرده است که جدیدترین گزارش در آبان ماه گذشته به مسئولان شرکت و همچنین مقامات کشوری ارائه شد. در حوزه اکتشاف که مهم‌ترین بخش در توسعه پایدار است، اجرای 10 پروژه مختلف را در دستور کار قرار داده‌ایم. در حوزه فرآوری معدنی و کنسانتره مس که عمده برنامه‌های شرکت در آن گنجانده می‌شود، 20 پروژه را تعریف کرده‌ایم که از بالاترین حاشیه سود در زنجیره صنایع پیرومتالورژی مس برخوردار است. در حوزه زیرساخت‌ها نظیر طرح جامع آب، طرح جامع برق و سایر حوزه‌های انرژی نیز پروژه‌های مختلفی را تعریف کرده‌ایم و امیدوار هستیم اجرای طرح افزایش سرمایه شرکت منجر به بهره‌برداری از تمامی این طرح‌های توسعه‌ای شود.

بررسی و تحلیل شما از عملکرد شرکت ملی صنایع مس ایران در هشت ماهه نخست امسال چیست؟

شرکت ملی صنایع مس ایران در 6 ماهه نخست امسال موفق شد تمام رکوردهای قبلی خود را جابه‌جا کند. در زمینه تولید کنسانتره مس، 820 هزار تن کنسانتره به میزان تولید شرکت افزوده شد و در زمینه تولید کاتد مس، 191 هزار تن کاتد تولید شد و پیش‌بینی می‌شود با تولید 290 هزار تن کاتد مس تا پایان سال جاری، رکورد شرکت شکسته شود. در زمینه فروش نیز در هشت ماهه نخست امسال به میزان فروش 47 هزار میلیارد تومان دست یافتیم که از کل سال قبل بیشتر است و پیش‌بینی می‌کنیم شاهد افزایش فروش 80 هزار میلیارد تومانی تا پایان سال جاری باشیم. سودآوری شرکت در 6 ماهه نخست امسال، 25 هزار میلیارد تومان بوده که رقم قابل توجهی است و از این رو، به لطف تلاش و همت بی‌وقفه همکاران در حوزه‌های تولید، توسعه، پشتیبانی، مالی و اقتصادی به موفقیت‌های چشمگیری در شرکت ملی صنایع مس ایران دست یافتیم. اگرچه افزایش قیمت جهانی مس نیز کمک شایانی در راستای تحقق این موفقیت‌ها داشته است و در نتیجه توانستیم در سال 1400 یک رکورد تاریخی و به‌یاد ماندنی را هم به لحاظ ارزش فروش ریالی و هم ارزی داشته باشیم. چراکه میانگین فروش شرکت در 15 سال گذشته، در هر سال معادل دو میلیارد دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال جاری به سه میلیارد دلار افزایش یابد.

برنامه شرکت ملی صنایع مس ایران در حوزه معدن به‌ ویژه معادن دره‌زار، درآلو و سریدون چیست و چه اقداماتی را در راستای توسعه و بهره‌برداری این معادن انجام خواهید داد؟

در حال حاضر شرکت‌هایی می‌توانند به موفقیت جهانی دست یابند که علاوه بر هدف‌گذاری و اجرای دقیق و منظم برنامه‌ها در زمینه‌های تولید، فروش، مالی و اقتصادی، نگاه ویژه‌ای به توسعه پایدار داشته باشند. در زمینه توسعه پایدار نیز باید همواره به‌دنبال مسیرهای جدید و پیشرفته بود و توجه داشت که در آینده، شرکت‌های مطرح بین‌المللی برنامه‌های متنوع و خاصی را در این خصوص خواهند داشت. نقطه شروع و تعیین‌کننده در زمینه توسعه پایدار، مقوله اکتشاف است که مهم‌ترین دستاوردهای شرکت ملی صنایع مس ایران در سال جاری در این حوزه بوده است. معدن مس سریدون، بزرگ‌ترین معدنی است که در طی چند دهه اخیر کشف شده است و به نتایج بسیار خوبی در خصوص این معدن دست یافته‌ایم. حتی احتمال اینکه ذخایر این معدن در حد معادنی همچون مس سرچشمه و مس سونگون باشد، وجود دارد. عملیات اکتشاف در این معدن کماکان ادامه دارد و به میزان عیار بالایی از مس در این معدن دست یافته‌ایم. در همین راستا، عمیق‌ترین گمانه حفاری اکتشافی تاریخ شرکت ملی صنایع مس ایران بالغ بر یک هزار و 400 متر در معدن مس سریدون به انجام رسید که خوشبختانه به عیار قابل توجهی از مس تا این میزان ارتفاع دست یافتیم و امیدوار هستیم تا پایان سال جاری با ادامه عملیات حفاری، به رکورد یک هزار و 600 متری در این زمینه برسیم. در حال حاضر، حجم ذخایر معدنی از هفت میلیارد تن به 9 میلیارد تن با میزان محتوای مس 42 میلیون تن افزایش یافته است و انتظار می‌رود با ادامه اکتشافات در محدوده معدن سریدون و سایر معادن، حجم ذخایر اندازه‌گیری و اثبات شده افزایش یافته و حجم کل ذخایر زمین‌شناسی با میزان 13 میلیارد و 500 میلیون تن، به بیش از 20 میلیارد تن افزایش یابد. طبیعتا این امر برکات بسیاری برای سهامدارن شرکت ملی صنایع مس ایران و همچنین عموم مردم در جامعه خواهد داشت؛ چراکه اگر میزان ذخایر معدنی در کشور افزایش یابد، می‌توانیم میزان ظرفیت تولید خود را که در حال حاضر 290 هزار تن است به بیش از یک میلیون تن افزایش دهیم. این میزان تولید معادل 10 میلیارد دلار فروش است که 30 درصد میزان ارز مورد نیاز واردات کل کشور را تشکیل می‌دهد. این بدان معنا است که اگر یک مجموعه مانند شرکت ملی صنایع مس ایران بتواند یک‌سوم ارز مورد نیاز از واردات را تامین کند، بنابراین کشور از پتانسیل بالایی برخوردار است که انتظار می‌رود با رویکرد مدبرانه و دانش‌محور دولت جدید، این پتانسیل‌های بالقوه به بالفعل تبدیل و تاثیر آن در شرایط اقتصادی جامعه نمایان شود.

لازم به ذکر است که در ارتباط با معدن درآلو به پیشرفت 78 درصدی دست یافته‌ایم و پیش‌بینی می‌کنیم این معدن در اوایل سال 1401 به بهره‌برداری برسد که در این صورت بالغ بر 100 هزار تن بر حجم کنسانتره تولیدی شرکت ملی صنایع مس ایران افزوده خواهد شد. معدن دره‌زار نیز با میزان ظرفیت تولید 150 هزار تن کنسانتره مس در اواخر نیمه نخست سال 1401 به بهره‌برداری خواهد رسید. فلوتاسیون سرباره مس سرچشمه نیز یکی دیگر از پروژه‌های مهم شرکت است که با افتتاح آن 60 هزار تن به میزان کنسانتره مس تولیدی افزوده خواهد شد. بنابراین انتظار می‌رود ظرفیت تولید کنسانتره مس شرکت ملی صنایع مس ایران در پایان سال 1400 که هم‌اکنون میزان یک میلون و 200 هزار تن است، به بیش از یک میلیون و 500 هزار تن افزایش یابد. همچنین پروژه فاز 3، 4 و 5 مجتمع مس سونگون تعریف شده است و در مجتمع مس سرچشمه، فاز 3 و 4 پروژه را تعریف کرده‌ایم. فاز 3 مجتمع مس میدوک در حال بررسی است و به‌ زودی معادن کوچک و متوسط کشور در استان‌های مختلف به‌ویژه کرمان فعال‌سازی خواهند شد که امید است اجرای تمامی این پروژه‌ها، گام مهمی در زمینه توسعه و پیشرفت کشور باشد.

یکی از نقاط ضعف مهم در بخش معدن کشور، عدم انطباق میزان ذخایر معدنی با ظرفیت تولید است. دلیل این عقب‌ماندگی در صنایع معدنی چیست و مسئولان ذی‌ربط باید چه اقداماتی در این خصوص انجام دهند؟

یکی از نکات بسیار مهمی که باید در صنایع معدنی مورد توجه قرار گیرد، انطباق میزان ذخایر معدنی با میزان تولید است. در حالی که کشور 5 درصد میزان ذخایر مس دنیا را در اختیار دارد، متاسفانه سهم ما از میزان تولید مس جهان یک درصد است که به هیچ‌ عنوان قابل قبول نیست و امکان افزایش میزان تولید با گسترش اکتشافات در کشور وجود دارد. در همین راستا، جلسات متعددی را در داخل شرکت با همکاران و در دولت جدید با معاون اول رئیس جمهوری و وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار کرده‌ایم و به یک برنامه جامع دست یافته‌ایم که امیدوار هستیم بر اساس آن، میزان عقب‌ماندگی تولید نسبت به ذخایر معدنی جبران شده در صنعت مس را کاهش دهیم. اگرچه در این خصوص هم‌افزایی تمامی سازمان‌های مرتبط و تصمیم‌گیرنده مورد نیاز است و شرایط کنونی حاکم بر کشور به نحوی است که امکان این هم‌افزایی در راستای تحقق توسعه‌پایدار وجود دارد. چراکه اگر صنعت نفت، گاز و پتروشیمی را کنار بگذاریم، صنعت مس رتبه نخست کشور در حوزه توسعه‌ پایدار را در اختیار دارد و معتقد هستیم که حتی امکان معرفی یک فرد خاص از جانب بالاترین مقام کشور به شرکت ملی صنایع مس ایران در راستای رهایی از بروکراسی‌های اداری و مشکلات ناشی از آن وجود دارد تا شرکت دغدغه چنین مسائلی را نداشته و در راستای تحقق اهداف بلندمدت خود گام بردارد.

در حال حاضر، شرکت ملی صنایع مس ایران این پتانسیل را دارد تا در طی یک برنامه بلند مدت هشت ساله، میزان ظرفیت تولید مس خود را از 300 هزار تن به بیش از یک میلیون تن افزایش دهد و شرایط برای تحقق این مهم در داخل کشور کاملا فراهم است. قیمت تمام شده هر تن مس محتوای کنسانتره در سال گذشته یک هزار و 750 دلار و قیمت تمام شده هر تن مس کاتد دو هزار و 600 دلار بوده است؛ در حالی که در سال جاری میلادی قیمت فروش مس به‌طور میانگین به حدود 9 هزار و 500 دلار رسیده است. بنابراین در هیچ صنعتی نمی‌توان به چنین سودآوری در طی مدت زمان یک سال دست یافت. صنعت مس در داخل کشور در دو دهه گذشته آن‌ طور که باید و شاید مورد توجه مسئولان قرار نگرفته است و امیدوار هستیم متولیان کشور در زمینه توسعه پایدار، نگاه ویژه‌ای به صنعت مس داشته باشند. راهکار پیشنهادی نیز همان‌طور که ذکر شد، تعیین یک فرد خاص از سوی حاکمیت در مقام ناظر ویژه است تا برنامه‌های صنعت مس به‌ صورت روزانه و ماهانه رصد شده و مورد بررسی قرار گیرد.